izmir
tarihi asansör binası
hikayesi
yapısı
konumu
Özellikle İzmir’e turist olarak gelenlerin çoğunun, yerli halk tarafından götürüldüğü İzmir Tarihi Asansör Binası’nın, “Bu asansörün ne hikayesi vardır ki!” veya “Kesin klasik bir aşk hikayesidir.” diyeceğiniz ama çok yanıldığınız hikayesi ile başlayalım yazımıza öyleyse.
İzmir’in Karataş bölgesinde sahil şeridi, yani bugünkü Mithatpaşa Caddesi, ve yukarıdaki Şehit Nihatbey Caddesi birbirinden uçurum sayesinde ayrılıyormuş zamanında. İki yerin arasında Türklerin “Karataş Merdivenleri”, üst tarafta yaşayan Yahudilerin ise “Devidasların Merdivenleri” dedikleri 155 basamaklı merdiven bulunuyormuş. Merdivenin üst tarafında Devidas ailesi, alt kısmında ise tüccar Nesim Levi yaşıyormuş. Devidas ailesinin babası, bir gün merdivenlerden düşüp ayağını kırınca dostu Nesim Levi’nin aklına Avrupa’daki asansörler gibi bir asansör yapma fikri gelmiş. Yani bizim bugünlerde manzara izlemek için ziyaret ettiğimiz ve hatta sayesinde üst tarafa rahatlıkla çıktığımız bu tarihi asansör aslında bir Türk’ün, Yahudi dostunun başına gelen talihsiz olaydan sonra yapılmış.
İki kere restore edilmiş 58 metrelik asansörümüzün inşaatı, 1907’de tamamlanmış. Tuğlaları Marsilya’dan getirilen bu tarihi asansör, taş yapı temeli üzerine tuğla örülüp ardından balkona kadar iki kademede ufalarak devam eden tuğla döşemelerinden oluşuyor. Oraya çıkan herkesi İzmir’in manzarasıyla büyüleyen balkon ise demir konsollar ile taşınan ve dökme demir korkulukları motiflerle süslenmiş ahşap bir balkondur.
Günümüzde ise bu tarihi yapının üst katında manzara eşliğinde bir şeyler yiyp içebileceğiniz kafeterya ve bugünkü Mithatpaşa Caddesine bağlanan kısmında ise kahve ve tatlı keyfi yapabileceğiniz veya şarap tadabileceğiniz çeşitli mekanlar bulunuyor. Olur da bir gün yolunuz düşerse nasıl yapıldığını ve yapısını “iyap – bam teli” sayfasında okumuştum, diye düşünüp bizi anımsarsınız umarız. 😊
